Vendredi 24 juillet 2020

Petru Squarcini (Teatru Nustrali) : Spiritosu, mai briacu.

Image
Petru Squarcini
Polo turchinu addossu, è surrisu in bocca, Petru m’apri u purtonu di daretu. L’intrata di l’artisti, si pudaria dì…U turchinu, ghjè u culori chì u suviteghja finu à u so allughjettu di guardianu di u culleghju Giovoni. Un mistieru ch’iddu teni dipoi u 1998, dopu avè travadattu in tutti i supermarcati d’aiacciu, è ancua à a pulizia
« Da pezzi à bucconu, si ghjunghja à i Tarucconi »
Teatru Nustrali
Photo : Teatru Nustrali - 2019

Calchi passi in a corti, una pugnata anti COVID, ed eccucci in a sala di ripetizioni. Una sala di classa, infatti, cù una scena fatta à casciteddi bassi è cù quattru prughjittori in faccia. Ma a prima affari ch’iddu mi moscia Petru, ghjè u so telefuninu è u Messenger di Teatru Nustrali.

« Tè, una paisana d’Ulmetu chì ci scrivi ! ».

Calchi ghjorni fà, hà resu ummaghju a truppa à un ghjovanu sparitu colpa à una malatia, è issa donna u cunniscia…

« Je pense que François* a trouvé en vous la même chose que moi, l’évocation de ce village où nous avons grandis, avec ces personnages si simples, et tellement loufoques. […] La famille « Tarucconi » (la galerie de personnages de la troupe nldr) a une sorte de réalité pour moi. J’aime tous les personnages comme s’ils existaient, et j’ai l’impression de les connaître, tant ils font partie de notre patrimoine. Vous avec un véritable talent, vous passez d’un personnage à l’autre en donnant à chacun des caractéristiques différentes, jusqu’à la voix. […] Et puis j’ai renoué avec ma langue maternelle, et découvert que je la possédais bien plus que je ne le croyais. […] Vous êtes un phare dans la nuit de l’uniformisation des cultures ».

 

Chì dighjarazioni…

P.S. :  Attraversa à u teatru, s’hè impatrunita torna a so lingua materna ! » mi dici Petru, spartutu trà  a surpresa è a fierezza.

A manza di parsunaghji inventati è ghjucati da Petru è i so amichi sò tutti cursofuni, è formani un patchwork satiricu di a noscia sucità. Jean-Cam’, psicologu, impizutitu è maniaccu di u sessu, chì parla corsu cù l’accentu di u XVI circundamentu di Parighji. Waffa, donna di pulizia magrebina chì mischjuleghja corsu è francesi, integreta ma sempri cù un accentu di u « bled ». Una campa da stà à senta. Fifina, vechja aiaccina in circa d’affettu. Orsu Leonu, u ziteddu paisanu « crisciutu trà vinu è pastaga » cù spichjetti à fà paura di notti chjara…

« A corsica hè burlesca ! Hè in un spiritu teatrinu chì ùn si pò micca truvà in altrò ! Cum’è in Italia, appena, in rifarenza à u teatru napulitanu, cù Eduardo de Filippo. Parechji corsi ùn sani più rida ! Sò capaci à offendesi pà nudda, ùn sò più macagnosi cum’è prima. Noi diciaremu di più in Aiacciu, a Flacchina (spiritu micca cattivu, ma appena siveru. Ne saparà calcosa a tinta di Pasqualona…) ».

teatru nustrali

 

O.C. : Parchì s’hè persu inquantu à tè ?

P.S : A ghjenti s’hè lasciata sculiscià ind’è l’abissu di u tralascià di a so cultura stessa, s’hè lasciata piglià da tuttu ciò ch’iddu hè neru, inghjiru à edda… 

A ghjenti ùn ridi più parchì vole tuttu subitu »,lampa cussì Maria Ghjaseppa, alias Waffa, pusata davanti à me. « Ùn piddani micca u sicondu gradu… 

 Noi l’avemi vistu indrentu à a truppa ! Certi ùn vuliani micca ghjucà un parsunaghju. Ma se tù ghjochi una curnuta, ùn voli micca dì chè tù sì curnuta ! », dici Petru, cù a risa in bocca.

U traumatisimu di u prufissori inghjustu

O.C : È quandu hè chì t’hè ghjuntu u teatru ?

P.S. : M’hè ghjuntu troppu tardu… in u 2013. Quand’eru ziteddu, à u culleghju, in quinta à u Finuseddu, aghju principiatu, ma mi sò fiascatu, par via di un prufissori chì m’hà bluccatu, è ùn aghju più vulsutu senta parlà di teatru. M’avia fattu cuddà nantu à a scena, davantu à più di 300 ziteddi. Mi tuccaia à scimià un porcu, in u testu « Delphine et Marinette »…Eu, eru grassettu, eppò m’hà umiliatu, dicendu li « vous pouvez rire, même si on lui avait enlevé les oreilles et la queue, on aurait quand-même dit un porc… ».

Senza u sustegnu d’insignanti cum’è Mady Sammarcelli ò Ghjuvansantu Plasenzotti, Petru Squarcini ùn avaresti micca rilampatu u so mutori pufondu, ghjuntu à a quarantina. È avali, faci casu à scrivi dialoghi chì un feriscini micca l’aghjenti.

Ghjè auto-cinsura ò rispettu ?

Hè u rispettu pà micca fà pena à qualchissia. Avà, pò accade di fà una parolla mal pighjata pè qualicchisa, ma ghjè invulintariu ! dici Luccareddu, un cucinu soiu, integratu à a truppa pocu fà, par via di a so addattabilità à i parsunaghji è i situazioni.

Oramai, ghjè un Petru beddu asgiatu chì si movi nantu à u palcu. Brioni, baddi, acrubazii ancu ! Ne vidareti di più quandu si pudarà torna ghjucà in i sali di spittaculi. Petru è Pasqualona m’ani fattu veda un strattu d’ « Annus Horibilis ». Pezza di u 2019…scritta à l’usu 2020 ! A materia ci hè, è l’indiatura hà culpitu ancu u fiddolu di Petru, Paulu Antonu Squarcini. « Ghjoca » iddu u prisintatori di televisioni cù l’emissioni « I Sapientoni » nantu à Via Stella. « Le mec il a percé quoi ! »lampa u babbu, cù l’accentu di Jean-Cam’. « T’hà una ricerca prufonda in i so parsunaghju è in i so pezzi », dici Paulu Antonu.  « Ci hè a storia, ma ci hè u missaghju daretu, hè ciò chì m’intaressa dinò. Ci voli à ghjucà d‘una manera, ma ci hè dinò un scrittu chì ci accumpagna. Ciò chì hè bè dinò, hè chì i so parsunaghji sò ricircati, ma sopratuttu vissuti, sò parsunaghju ch’ellu hà cunnisciutu ».

 

teatru nustrali

Impruvisati in casa voscia

Facebook è Instagram sò avali una siconda scena di « Teatru Nustrali ». I filmetti i sò multiplicati duranti u cunfinamentu, ghjuchendu cù u cuntestu è l’umori di l’aghjenti. À quali cuntentu d’essa in vacanzi, à quali angusciosu…

« [U scopu] ùn hè micca solu cuddà nantu à una scena pà fà rida a ghjenti ! Hè dinò entre, incù l’aiutu di i reta suciali, in i casi d’issi ghjenti, d’issi paisani, d’issi corsi chì sò partuti, è chì ritrovani u spiritu burlescu di a so tarra ! ».

È ancu se i mezi tecnichi dinò sò, di fattu, « nustrali », cresci u successu d’issi impruvisati 2.0. « Simu à più di ottumilla abunnati nantu à a paghjina Facebook (è 1200 nantu à Istagram ndar) è pensu chì i reti ci ani parmissu di entra quasi ind’è l’intimità di l’aghjenti. Avemi massi missaghji chì ci cummovani. Ci sò dinò parsoni malati chì ùn i poni micca spiazzà si à u teatru ! Quand’è vo lighjiti i messaghji chì dicini « aghju un cancaru, ùn aghju micca pigliatu a medicina pà dorma, ma mi sò pigliatu una stonda di risata incù voscu », pà noi hè un successu ». 

Petru rendi ummaghju à u publicu, è i so cumpagni di scena li rendini ummaghju à iddu.

« Pasqualona : Se tù chì  sè statu u mutori di què…

P.S. : Pò essa, ma seti stati à fiancu à mè, è micca tutti ani rispostu…è vi ringraziu, d’avè ripostu à issa dumanda, pà spannà a ghjenti chì erani in u bisognu, in a scurezza ».

L’hà dipintu à modu soiu, u « Teatru Nustrali », Petru Squarcini, cù i culori di a so tavuletta di pittori…D’altrondi, un di l’ultimi filmetti d’instagram tratta di pittura…Andeti à veda !

Instagram : Petru Falchittinu – Teatru Nustrali

A Truppa :

Petru Squarcini : Autori, cumedianti

Marie-Jo Pieri : Cumedianti, mettori in scena, sicritaria di l’associu

Pasqualona Paoletti : Cumedianti

Paulu Antonu Squarcini : Cumedianti

Luccareddu Carta : Cumedianti

Marina Branca : Cumedianti

Myriam Branca : Tisuraria

Felicia De Grado : Cumedianti

Marie-France Granger : Cumedianti

Céline Jureczeck : Cumedianti

 

ITW & Photos : Olivier Castel